Câu chuyện về Nụ Hôn

C¸c chÝnh kh¸ch lµm chuyÖn ®ã. Nh÷ng con quû hót m¸u ng­êi vµ nh÷ng con tinh tinh. Vµ trªn hÕt, ®Êy lµ c¸i ®Æc quyÒn cña nh÷ng ng­êi ®ang yªu - ®Êy lµ nãi vÒ c¸i h«n.

C¸c nhµ sinh vËt häc cã thÓ cã mét c¸ch gi¶i thÝch khoa häc ®iÒm ®¹m vÒ c¸i h«n, nh­ưng ®èi víi phÇn lín thiªn h¹ th× viÖc nh÷ng lµn m«i g¾n víi nhau say ®¾m lµ biÓu t­îng cña sù ©u yÕm lu«n lu«n g¾n víi t×nh c¶m l·ng m¹n.

Nh­ng ®iÒu nµy kh«ng hoµn toµn lµ thÕ, nh­ nhµ x· héi häc vµ nhµ b¸o Mü Adrianne Blue ®· chØ ra trong cuèn s¸ch vÒ lÞch sö nô h«n rÊt hÊp dÉn vµ thó vÞ ®· ®­îc dÞch ra nhiÒu thø tiÕng ch©u ¢u. Theo mét cuéc ®iÒu tra míi ®©y vµo n¨m 1992, vµ ®­îc t¸c gi¶ trÝch dÉn, kho¶ng 87% trong sè 168 nÒn v¨n hãa kh¸c nhau trªn thÕ giíi ®­îc kh¶o s¸t thõa nhËn kh¸i niÖm vÒ t×nh yªu l·ng m¹n vµ tÊt c¶ chØ trõ 10% ngo¹i lÖ, th­êng thùc hµnh viÖc h«n nhau.

Bµ Blue kh«ng hÒ ng¹c nhiªn tr­íc sù phæ biÕn cña viÖc ©u yÕm b»ng miÖng vµ gîi ý r»ng "h«n th­êng cßn th©n mËt h¬n c¶ viÖc lµm t×nh víi mét ai ®ã". Ýt nhÊt th× ®ã còng lµ kÕt luËn rót ra tõ mét cuéc kh¶o s¸t gi÷a hai giíi tÝnh trong nhiÒu nhãm tuæi víi nh÷ng bèi c¶nh ®êi sèng kh¸c biÖt nhau. Nh÷ng ng­êi ®­îc hái cho r»ng ®èi víi hä th× h«n nãi lªn sù b×nh ®¼ng giíi tÝnh thùc sù - mét kiÓu cho vµ nhËn - mµ kh«ng ph¶i bao giê còng g¾n liÒn víi t×nh dôc. Theo bµ Blue, nh÷ng ng­êi khi h«n nhau cã khuynh h­íng nghÜ ®Õn nhau h¬n lµ ®Õn mét ng­êi yªu bÝ mËt nµo ®ã. C¸i ®ã cã lÏ gi¶i thÝch viÖc t¹i sao ®èi víi nh÷ng g¸i ®iÕm th× t¹i sao viÖc thÓ hiÖn sù ©u yÕm b»ng miÖng nh­ h«n l¹i ®­îc coi lµ ®iÒu kiªng kþ. Nô h«n lµ mét sù xa xØ hoa t×nh ch¼ng dÝnh d¸ng g× ®Õn sù sinh con ®Î c¸i mµ ®óng h¬n lµ ®Õn nh÷ng g¾n bã s©u xa vµ tÝnh dÔ xóc ®éng. Nh÷ng c¶m nghÜ ®­îc kh¬i dËy ®Çu tiªn lµ h×nh ¶nh ®øa bÐ bó vó mÑ.

Sù th©n thiÕt cña viÖc hót chÊt dinh d­ìng tõ bé ngùc phô n÷ t¹o ra chiÕc s©n khÊu cho mét c«ng viÖc kÐo dµi suèt ®êi lµ viÖc h«n nhau, ®Êy lµ lý thuyÕt kh«ng chØ cña ng­êi cha ®Î cña m«n ph©n t©m häc Sigmund Freud mµ cßn cña nhiÒu chuyªn gia hiÖn nay.

Gèc rÔ cña hµnh vi nµy cã thÓ quan s¸t ®­îc ë gièng v­în, ®Æc biÖt lµ loµi Bonobos, mét loµi vuîn nhá cã bé mÆt ®en vµ lµ loµi th«ng minh nhÊt cña hä v­în. Kh«ng gièng nh÷ng lo¹i tinh tinh kh¸c, gièng vuîn nµy thùc sù h­ëng thô t×nh dôc ngoµi chu kú sinh s¶n b×nh th­êng, h«n hÝt vµ «m Êp nhau víi sù say mª kh«ng kiÒm chÕ.

NhiÒu nhµ d©n téc häc coi c¸i h«n trao ®æi nhau lÇn ®Çu gi÷a hai con ng­êi bÞ hót l¹i víi nhau lµ sù b¾t ®Çu cña tr¹ng th¸i l©ng l©ng cña viÖc ®ang yªu. Nã còng lµ b­íc ®Çu tiªn tiÒm tµng trªn con ®­êng tiÕn tíi mét sù g¾n bã bÒn v÷ng h¬n.

Nh÷ng quan hÖ t×nh cê lµ kh«ng cã gi¸ trÞ vÒ mÆt sinh häc khi nã nh»m vµo c«ng viÖc ®Î con vµ nu«i con, vµ theo c¸c chuyªn gia, ®Ó duy tr× sù say ®¾m víi mét b¹n ®êi, trong khi h«n, n·o tiÕt ra mét thø "cocktail" hãa chÊt c¸ thÓ khiÕn cho c¶ ng­êi ®µn «ng vµ ng­êi ®µn bµ dÇn dÇn ®©m ra nghiÖn. HiÖu qu¶ cña nã ®­îc cho lµ kÐo dµi Ýt nhÊt ®Õn n¨m thø b¶y lóc mµ ®øa con h¼n ®· v­ît qua thêi kú trøng n­íc.

§ång thêi khi l­ít qua nÒn th¬ t×nh qua nhiÒu thêi ®¹i còng thÊy ®­îc r»ng nô h«n cßn nhiÒu ®iÒu ®Ó nãi. Nhµ th¬ La M· Catullus (84-54 tr­íc CN) lµ ng­êi næi tiÕng víi nh÷ng khóc ca ngîi nhôc dôc, ¸i t×nh vµ nô h«n. Bµi th¬ Vivamus (Ta h·y sèng) ®Ó tÆng mét phô n÷ «ng ®· yªu mét c¸ch v« väng, ®­îc coi lµ mét trong nh÷ng khóc ca ngîi c¸i h«n tuyÖt t¸c nhÊt tõng ®­îc viÕt ra - "H·y trao cho anh mét ngµn c¸i h«n, råi mét tr¨m, råi mét ngµn c¸i n÷a..." Catallus viÕt thÕ.

D­íi sù b¶o trî cña Thiªn chóa gi¸o sù ®êi l¹i ®­îc chÝnh thøc nh×n nhËn cã phÇn kh¸c ®i. Trong t¸c phÈm Thµnh phè cña Chóa vµo thÕ kû thø 5 nh»m b¶o vÖ Chóa Trêi cña «ng gåm 22 tËp, thµnh Augustus ®· g¹t bá h×nh thøc kho¸i l¹c phßng the mµ kh«ng nh»m môc ®Ých nèi dâi nßi gièng. ¤ng c¶m thÊy r»ng "Pax" hay c¸i h«n cña hßa b×nh víi t­ c¸ch chµo mõng vµ trong buæi lÔ lµ h×nh thøc ch©n chÝnh duy nhÊt.

Thêi Trung cæ lµ buæi thÞnh thêi cña nh÷ng nghÖ sÜ h¸t rong Minnesinger - nh÷ng nhµ th¬ kiªm nh¹c sÜ ng­êi §øc t­¬ng tù nh­ d©n Troubadour ë Ph¸p - vµ lµ kû nguyªn cña "t×nh yªu hiÖp sÜ". T×nh yªu mét phô n÷ chØ cã thÓ ®­îc h¸t lªn tõ xa vµ nô h«n chiÕm mét tÇm quan träng lín lao.

Trong khóc sö thi trung cæ cña Gottried von Strassburg mæ xÎ chuyÖn ngo¹i t×nh gi÷a Tristan vµ Isolde, Tristan bÞ th­¬ng ë chç hiÓm do mét ngän gi¸o tÈm ®éc vµ cÇu cøu Isolde nh­ng Tristan bÞ bµ vî ghen tu«ng lõa r»ng Isolde sÏ kh«ng ®Õn vµ råi t¾t thë tr­íc khi nµng kÞp ®Õn n¬i. Sau ®ã Isolde «m x¸c ng­êi yªu vµ say ®¾m h«n chµng tíi tÊp trong sù t«n vinh mét t×nh yªu hoµn h¶o vµ tuyÖt ®èi.

Mèi liªn quan chÆt chÏ gi÷a c¸i h«n ®»m th¾m vµ b¶n th©n c¸i chÕt còng ®­îc thÓ hiÖn trong ®êi sèng. Eleanor d'Acquitane (1122-1204) vî vua Louis VII cña n­íc Ph¸p, sau khi hñy bá h«n ­íc nµy ®· ®Ýnh h«n víi vua Henry II cña n­íc Anh, ®· næi tiÕng v× xóc ®éng m·nh liÖt khi h«n nh÷ng ng­êi bÞ hñi.

Nh÷ng thÕ kû tiÕp theo rÊt phong phó vÒ nh÷ng thÝ dô v¨n häc vÕ c¸i h«n nh­ lµ mét sù cøu chuéc. Nh÷ng chuyÖn kÓ nh­ Nµng tiªn ngñ trong rõng hay Hoµng tö Cãc lu«n ®­îc liªn t­ëng ®Õn. DÇn dµ sù vuèt ve cña ®«i m«i trë thµnh tiªu ®iÓm cña nh÷ng c¶m xóc vèn kh«ng thÓ hay kh«ng ®­îc biÓu lé theo c¸ch nµo kh¸c.

Nh÷ng nh©n vËt cña nhµ v¨n Anh Jane Austen trong cuèn Persuasion (ThuyÕt phôc) sèng trong mét x· héi kû c­¬ng chÆt chÏ vµ kh«ng chÊp nhËn viÖc béc lé c«ng khai nh÷ng t×nh c¶m l·ng m¹n. Sù khe kh¾t ®i ®Õn møc lµ chØ viÖc h«n bµn tay th«i còng cã thÓ bÞ lªn ¸n kÞch liÖt lµ chøa ®Çy t×nh ý.

NÒn v¨n hãa nô h«n cña thÕ kû chóng ta diÔn biÕn chñ yÕu lµ quanh phim ¶nh vµ nh÷ng thÇn t­îng cña nã, dÉu r»ng nh÷ng pha h«n hÝt trªn mµn ¶nh míi cã tõ n¨m 1934 trë ®i vµ lµ ®èi t­îng cña sù kiÓm duyÖt ®¹o ®øc kÐo dµi nhiÒu thËp kû. C¸i gäi lµ bé luËt Hays qui ®Þnh r»ng nh÷ng nh©n vËt cña c¸c phim do Mü lµm kh«ng ®­îc h«n nhau khi ë "t­ thÕ n»m" mµ chØ khi ngåi hay ®øng. NÕu mét nam vµ n÷ diÔn viªn ®­îc quay ®ang ngåi trªn gi­êng th× ng­êi kia cÇn ph¶i cã mét bµn ch©n ®øng trªn sµn nhµ. Nh­ng mét nghÞch lý lµm sao, mét cuéc th¨m dß cña viÖn Gallup cho biÕt nh÷ng chiÕc h«n trªn mµn b¹c ®¸ng ghi nhí nhÊt l¹i diÔn ra ë thêi kú ®µn ¸p ®ã.

Clark Gable vµ Vivien Leigh trong Cuèn theo chiÒu giã (1939) ®­îc kÓ lµ cã nô h«n ®­îc ­a chuéng cïng víi nô h«n cña Burt Lancaster vµ Deborah Kerr trong phim Tõ ®©y ®Õn vÜnh h»ng (1953), vµ xin ®õng quªn Humphrey Bogart vµ Ingrid Bergmann trong phim Casablanca (1942).

Kh«ng mét nô h«n trªn mµn ¶nh nµo lµ ®Æc biÖt hoang toµng vµ ch¾c ch¾n kh«ng ph¶i lµ khiªu d©m. Nã nh»m ®Ó chØ ra r»ng sù say ®¾m cña viÖc h«n nhau liªn quan rÊt nhiÒu ®Õn nh÷ng t­ëng t­îng ®Çy phøc t¹p cña con ng­êi vµ ®Õn c¸i thµnh phÇn bÝ mËt mµ chØ cã nh÷ng ai h«n nhau say ®¾m míi cã thÓ ph¸t hiÖn ra.